"Bergingssleepboot Holland"
In de roemruchte geschiedenis van de Nederlandse Sleepvaart neemt de bergings sleepboot "Holland" een bijzondere plaats in. Het in 1950 gebouwde, ruim 57 meter lange schip heeft een rijke historie. Deze sleper heeft een belangrijke rol gespeeld op zee, waarbij talloze spectaculaire bergingen van schepen werden verricht. Als meest noordelijk gelegen zeesleper in de haven van West Terschelling had de "Holland" een zeer strategische positie om als bergingsschip bij noodsituaties assistentie te verlenen.
De verhalen rondom de
glorietijd van de "Holland" zijn onuitputtelijk. Over dit schip verschenen
boeken, films en talloze reportages voor televisie, kranten en tijdschriften. Wat maakt de
"Holland" zo beroemd? Waren het haar kapiteins en hun bemanningen die
fantastische zeelieden waren en de concurrentie vaak te slim af waren ? Of de
verhalen van geweldige stormen waarbij hoge zeeën over het dek rolden en de
"Holland" een weg zocht op zoek naar mensen in nood ?
Na bijna vijftig jaar trouwe
dienst is de "Holland" er nog steeds. Vrijwel alle zeeslepers uit de vijftiger
en zestiger jaren zijn verdwenen. Vanaf 1951 tot 1975 heeft de "Holland" gelegen
op station West-Terschelling In deze periode heeft
de "Holland" 161 schepen behouden binnen kunnen brengen. Er werd 130 keer voor
niets uitgevaren, 39 konvooidiensten werden verricht en slechts 9 schepen moesten worden
opgegeven. Er zijn 72 sleepreizen gemaakt, waaronder twee transatlantische.
Daar er in de zomermaanden niet veel viel te doen als bergings- sleepboot werd er door de
"Holland een veerdienst tussen Harlingen en Terschelling gevaren. Hiervoor waren er
prachtige salons aan boord, waarvan de eerste klas salon nog aanwezig is en in de oude
luister werd hersteld, zodat hier een schitterende ontvangstruimte is ontstaan.
Als gevolg van het steeds
veiliger worden van de schepen en de vaarwaters, kwam de klad in het berginswerk waardoor
het te duur werd de sleepboot op station te houden, met de bemanning stand-by aan boord.
De "Holland" kon in 1975 aan Rijkswaterstaat Directie Noordzee, worden verhuurd,
waardoor het schip en bemanning (weliswaar heel ander) werk hielden. Mede hierdoor is het
schip behouden gebleven. In 1998 liep het contract met de Rijkswaterstaat af. Daar Doeksen
geen werk meer voor het schip had, moest de rederij de "Holland" op de markt
brengen voor de verkoop, en daar was genoeg belangstelling voor! De koop werd een
conccurentieslag tussen een aantal gegadigden. Uiteindelijk werden de heren Arjen Terpstra
(oud- WBS student) en Bert Blokhuis degenen die er in slaagden het schip te verwerven. Op
6 mei 1998 werd het contract getekend voor de overdracht van de "Holland"-PESK
tussen de BV Scheepvaart- en Bergingsmaatschappij G. Doeksen & Zonen en de Holland
Shipping Company BV. Maar wat moet je beginnen met zo'n schip?. De "Holland"is
geen schip om met eindeloze subsidies tegen de kant te laten liggen. Het schip is
weliswaar een halve eeuw oud, maar goed en sterk geconstrueerd. Zoiets laat je niet
stil tegen de kant liggen, bovendien kost de zaak dan nog zo'n anderhalve ton per jaar.
Eind 2000 is met behulp van diverse sponsors uit het Nederlandse bedrijfsleven, het
benodigde startkapitaal vergaard en is de zeesleepboot "Holland" sinds januari
2001 in het bezit van de Stichting Zeesleepboot Holland.
Deze Stichting beoogt het in de vaart houden van Neerlands laatste, varende, bergingsjager
uit de periode dat er nog geknokt moest worden om de "buit" binnen te halen
In de loop der jaren is er heel
wat verbouwd en aangepast ten behoeve van het voor het Rijk uit te voeren werk, maar met
behulp van de vrijwilligers is het schip al redelijk in de oude staat terug gebracht. De
sleepboot heeft als thuishaven de Oude Rijkswerf Willemsoord te Den Helder. Hier verrijst
de komende jaren een groot Maritiem Museum, een perfecte locatie voor dit historische
schip.
Op en om het schip is enorm veel werk te doen. Alle herstel- en onderhoudswerkzaamheden
worden voor zover mogelijk door vrijwilligers uitgevoerd. Op het moment zijn er zo'n 18
man regelmatig aan boord aan het werk. Zij bestaan uit (ex)zeelieden zoals: machinisten,
stuurlui, matrozen, koks en mensen van de wal zoals: lassers, timmerlieden etc. Met veel
plezier en inzet zijn deze mensen regelmatig bezig met de werkzaamheden aan boord met als
gezamelijk doel het behoud van de "Holland" en af en toe met haar het zeegat uit
te varen.
Voor onderhoud en herstel in
oude luister is geld nodig, veel geld. In dat kader wordt de "Holland" op
cultuur historisch en nautisch verantwoorde wijze ingezet ten behoeve van een financieel
sluitende explotatie. Eenvoudig gezegd de "Holland" kan door bedrijven,
overheden,instellingen en particulieren worden ingehuurd
ten behoeve van dagtochten voor relaties en of medewerkers, voor presentaties,
exposities,etc.
